Ga naar inhoud

25 juli 2023

Hoe werkt een verzoek om voorlopige voorziening?

Stel, de gemeente heeft je buren een omgevingsvergunning verleend voor een uitbouw aan de achterkant van hun woning. Je bent het niet eens met deze plannen en hebt bezwaar ingediend. Maar kort daarna gaan je buren al aan de slag met bouwen. Wat te doen?

Verzoek om een voorlopige voorziening

Je kunt de rechter verzoeken om een voorlopige voorziening. Dit is alleen mogelijk in gevallen waarin er een besluit is genomen en er dus sprake is van een bezwaar- of beroepsprocedure. In een voorlopige voorziening wordt namelijk gevraagd om de werking van (bijvoorbeeld) een vergunning te schorsen, zodat deze niet gebruikt kan worden tot er een beslissing op bezwaar is genomen. Of tot er een uitspraak van de rechter in beroep is.

Hoe beoordeelt de rechter dit verzoek?

Bij jouw verzoek om een voorlopige voorziening maakt de rechter een afweging van deze drie zaken:

  • de spoedeisendheid van het verzoek
  • de inschatting van de voorzieningenrechter over de rechtmatigheid van de omgevingsvergunning
  • een afweging van belangen

Wanneer is een verzoek spoedeisend?

Bij spoedeisendheid moet het bijvoorbeeld gaan om onomkeerbare gevolgen die na eventuele uitspraak in beroep niet meer ongedaan kunnen worden gemaakt. De voorzieningenrechter treft alleen een voorlopige voorziening als 'onverwijlde spoed' dat vereist. Het is aan de verzoeker om dat spoedeisende belang te onderbouwen.

Een verzoek wordt afgewezen als vrijwel zeker is dat het besluit rechtmatig is. Hierbij maakt het niet uit dat het verzoek spoedeisend is.

Is er wel sprake van een spoedeisend belang, maar is er twijfel over de (on)rechtmatigheid van de omgevingsvergunning? Dan vindt er een afweging plaats van de belangen die partijen over en weer hebben. Hierbij wordt gekeken naar de gevolgen van de omgevingsvergunning en de consequenties van een eventuele voorziening. Het belang van vergunninghouder kan zwaarder wegen dan het belang van verzoeker.

In de rechtspraak is hier het volgende over te vinden: "Een vergunninghouder die bouwt terwijl er een rechtsmiddel tegen de verleende vergunning is ingesteld, bouwt op eigen risico. Als blijkt dat de vergunning ten onrechte is verleend kan de vergunninghouder op een later moment worden opgedragen het bouwwerk af te breken. Dan is er geen sprake van spoedeisend belang."

Naast de 'onverwijlde spoed' is dus vooral van belang of de rechter zal beoordelen of het besluit onrechtmatig is en in de bezwaarprocedure niet valt aan te passen. Daarna is het een afweging van belangen.

Mondelinge behandeling in de rechtbank

Nadat je jouw verzoek om een voorlopige voorziening hebt ingediend bij de rechtbank, word je binnen een paar weken uitgenodigd voor een zogenaamde mondelinge behandeling. Je krijgt dan de kans om je verzoekschrift mondeling toe te lichten. Je bent niet verplicht om te verschijnen, maar in bijna alle gevallen is dit wel aan te raden.

Deel dit bericht