Recht van overpad: hoe zit het?

Wanneer heb je recht van overpad?

Een recht van overpad ontstaat meestal als je dit afspreekt met de buren die moeten komen en gaan over jouw stuk grond. Maar soms kan er met de tijd ook een recht van overpad ontstaan. We noemen dit verjaring.

Bestaat er een recht van overpad op een stuk grond? Dan blijft dit recht hierop rusten en kun je het niet zomaar stoppen.

Wat zijn de regels?

Is het recht van overpad afgesproken bij de notaris? Dan staat er in de notariële akte meestal ook wat dit recht precies betekent. Maar niet altijd. En soms is de omschrijving in de akte vaag. In dat geval kun je kijken naar hoe het gebruik van de grond eerder ging. Of moet je nieuwe of extra afspraken maken met je buren.

Om de verdere regels makkelijker uit te kunnen leggen, gaan we er even vanuit dat jij het recht van overpad geeft. De buren mogen dus jouw grond gebruiken.

De grond blijft van jou

Of het nu om een pad, oprit, poortje of steegje gaat: het deel van jouw grond waarover de buren naar hun eigen grond komen en gaan, blijft altijd van jou. Het maakt daarbij niet uit of de buren helpen bij het onderhoud van dit stuk grond.

Je moet toegang geven

Je moet zorgen dat de buren aan wie je een recht van overpad geeft, gebruik kunnen maken van jouw grond. Je mag dit deel van jouw grond dus niet zomaar afsluiten met bijvoorbeeld een hek. Behalve als dat echt nodig is. In dat geval moeten je buren de sleutel van het hek krijgen.

Voor je buren geldt dat zij jouw stuk grond ook niet mogen afsluiten. Ze mogen bijvoorbeeld niet hun auto op jouw grond parkeren.

Onderhoud

Het is goed om duidelijke afspraken te maken over het onderhoud van de grond waarover het recht van overpad geldt. Soms staat dit beschreven in de akte van vestiging.

Zegt deze akte niks over het onderhoud? Bespreek dan goed met je buren wat er nodig is aan onderhoud. En wie wat doet. Zet deze afspraken het liefst op papier. Dat geeft duidelijkheid.

Vergoeding voor gebruik

Wil je de buren om een vergoeding vragen voor het gebruik van je grond? Dan mag dit alleen als hier al een afspraak over is. Of als je deze nog gaat maken. In het laatste geval kun je de afspraak het beste laten vastleggen door een notaris.

Je moet er weinig last van hebben

Als buren hou je natuurlijk altijd zoveel mogelijk rekening met elkaar. Dat geldt ook bij het recht van overpad. Wanneer de buren je grond gebruiken, moeten zij zorgen dat jij daar zo weinig mogelijk last van hebt.

Hoe spreek je het recht van overpad af?

Je kunt een recht van overpad op twee manieren afspreken: zonder of met een notaris. Beiden hebben verschillende gevolgen.

Afspraken met notaris

De notaris schrijft jullie afspraken op in een notariële akte. De afspraken zijn dan officieel. Ook weet je dan allebei precies wat je rechten en plichten zijn. Dat voorkomt misverstanden in de toekomst.

Bij een notariële akte blijven de afspraken bestaan. Deze horen dan bij het stuk grond waarvoor de afspraken gelden. Besluiten jij of je buren om je huis te verkopen? Dan gelden de afspraken dus ook voor de nieuwe eigenaren.

Afspraken zonder notaris

Je bent niet verplicht om je afspraken op te laten schrijven door een notaris. Je kunt ook alleen met je buren afspreken dat er een recht van overpad is. We raden je dan in ieder geval aan om duidelijke, schriftelijke afspraken te maken. Zet ook allebei je handtekening onder het document. En zet de datum erop.

Hou er rekening mee dat dit geen officiële afspraken zijn. Dat betekent dat de afspraken vanzelf stoppen wanneer jouw huis of het huis van de buren verkocht wordt. Er moeten dan dus nieuwe afspraken gemaakt worden met de nieuwe eigenaren.

Geen afspraken gemaakt, wat nu?

Heb je nooit afspraken gemaakt over het recht van overpad? Dan kan het zijn dat je er tóch recht op hebt. Dat komt door verjaring. Dat is een lange periode waarbij een recht om over de grond van een ander te komen en te gaan alsnog ontstaat.

Recht op overpad door verjaring

In deze situaties kan door verjaring een recht van overpad ontstaan:

Let op: er zijn uitzonderingen

Een recht van overpad kan in sommige gevallen niet door verjaring ontstaan. Bijvoorbeeld: 

Huis met recht van overpad kopen

Het kan zijn dat je een huis met grond koopt, en dat er op die grond een recht van overpad ligt. Of juist dat je een recht van overpad over de grond van een ander gaat krijgen.

Als dit het geval is, moet je hier informatie over krijgen. Toch raden we je aan om dit vooraf goed na te vragen. Bijvoorbeeld bij de makelaar, de verkoper of de buren.

Check ook de akte van levering van de woning en kijk of daar iets in staat over een recht van overpad. Je kunt een kopie van deze akte aanvragen via het Kadaster. Als er een recht van overpad is, vind je dit onder het kopje ‘erfdienstbaarheden’.

Controleer op tijd of er een recht van overpad geldt: nog voordat je een bod doet. Of in ieder geval voordat je de koopovereenkomst sluit.

Huis met recht van overpad huren

Als je een huis gaat huren met een recht van overpad, moet de verhuurder je daar vooraf over informeren. Nog voordat je het huurcontract tekent.

Is dat niet gebeurd en willen de buren nu een recht van overpad? Of wil je controleren of er een recht van overpad geldt? Check dan je huurcontract. Als er een recht van overpad geldt, dan moet dat in je contract staan.

Recht van overpad stoppen

Heb je met de buren afspraken gemaakt over het recht van overpad? En hebben jullie dit niet bij de notaris gedaan? Dan stoppen de afspraken automatisch wanneer jij je woning verkoopt. Of wanneer de buren hun woning verkopen.

In andere situaties kun je dit doen:

Niet eens met je buren over het recht van overpad?

Het gebeurt regelmatig dat buren een meningsverschil krijgen over het recht van overpad. Of dat iemand zich niet houdt aan de afspraken of regels. Zit jij in deze situatie? Dan helpen deze tips je misschien op weg:

Juridische hulp aanvragen

Bij een recht van overpad kunnen allerlei lastige situaties ontstaan. Kom je er niet uit met je buren? Wil je het recht van overpad stoppen? Of heb je een andere juridische vraag? Onze juristen denken graag met je mee.

Als je een rechtsbijstandverzekering van Univé hebt, kun je direct je zaak melden via onze website.